არაკონტროლირებადი ნაგავსაყრელების მიმდებარე ტერიტორიების მძიმე ლითონებით დაბინძურებული ნიადაგების რეგენერაცია კლინოპტილოლითის გამოყენებით

Abstract

ნაშრომში განხილულია სამცხე-ჯავახეთისა და კახეთის რეგიონების სტიქიური ნაგავსაყრელების ტერიტორიების ნიადაგებში მძიმე ლითონების შემცველობა სორბენტით დამუშავებამდე და სორბენტით დამუშავების შემდეგ. სორბენტად შერჩეული იქნა საქართველოში მოპოვებადი ბუნებრივი ცეოლითი–კლინოპტილოლითი, რომელიც ხასიათდება მაღალი მექანიკური სიმტკიცით, ქიმიური მდგრადობით, ფორიანობით, შთანთქმისა და იონმიმოცვლის მაღალი უნარით. ამ სორბენტის გამოყენების მიზანს წარმოადგენდა საქართველოს ზოგიერთ რეგიონში არსებულ არაკონტროლირებად ნაგავსაყრელებზე მძიმე ლითონების შემცველობების შემცირება. ქართული სორბენტით დამუშავების შედეგად, სამცხე-ჯავახეთისა და კახეთის რეგიონების სტიქიური ნაგავსაყრელების ნიადაგში მძიმე ლითონების შემცველობები შემცირდა კერძოდ, 3 შემთხვევაში სპილენძის შემცველობა შემცირდა 79%-მდე, თუთიის 56%-მდე, მხოლოდ 1 შემთხვევაში (ასპინძის ნაგავსაყრელის ტერიტორია) ტყვიის კონცენტრაცია შემცირდა 78%-ით.

The paper discusses the content of heavy metals in the soils of the uncontrolled landfills of Samtskhe-Javakheti and Kakheti regions before and after sorbent treatment.Natural zeolite-clinoptilolite obtained in Georgia, which is characterized by high mechanical strength, chemical stability, porosity, absorption and ion exchange capacity, was selected as a sorbent. The purpose of using this sorbent was to reduce the content of heavy metals in uncontrolled landfills in some regions of Georgia. As a result of treatment with Georgian sorbent, the contents of heavy metals in the soil of natural landfills of Samtskhe-Javakheti and Kakheti regions decreased, in particular, in 3 cases the content of copper decreased to 79%, zinc to 56%. Only in 1 case (Aspindza landfill area) lead concentration decreased by 78%.