მდ. იორის ჩამონადენის შიგაწლიური განაწილება

Abstract

ჩამონადენის შიგაწლიური განაწილება მრავალ ფაქტორთანაა დაკავშირებული. ყველა ბუნებრივი პროცესებიდან გამოიყოფა კლიმატურ პირობები. კონკრეტულად ნალექებისა და ჰაერის ტემპერატურის შიგაწლიურ განაწილება. რაც მთავარია გათვალიწინებული უნდა იყოს აუზის სიდიდე და კონფიგურაცია. ასევე ჩამონადენის შიგაწლიურ განაწილებაში თავისი როლი შეაქვს ანთროპოგენურ ფაქტორს. ჩამონადენის მნიშვნელობა ეკონომიკაში და სოფლის მეურნეობაში დიდია, განსაკუთრებით აღმოსავლეთ საქართველოსთვის, სადაც მდ. იორი მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. ჩამონადენის შიგაწლიური განაწილებისთვის ავიღეთ ხარჯების ფაქტიური მონაცემები სადგურ ლელოვანთან (1964-1994 წ.) ხარჯების რყევის გრაფიკზე გამოიკვეთა გაზაფხულის წყალდიდობის დაწყება და პიკის დადგომის დრო. შევიმუშავეთ მეთოდები ხარჯების განსაზღვრისათვის. დაანაგარიშებული იქნა მდ. იორის ჩამონადენის შიგაწლიური განაწილება 1964-1994წ-თვის, აგრეთვე წყალუხვი (1976 წ), წყალმცირობის (1968წ) პროცენტული შემადგენლობები. ყოველივე ეს მნიშნელოვანია ქვეყნის წყალმომარაგების მდგრადი განვითარებისათვის.

The annual distribution of runoff is related to many factors. Climatic conditions are distinguished from all natural processes. Specifically, the annual distribution of precipitation and air temperature. Most importantly, the size and configuration of the basin should be taken into account. The anthropogenic factor also plays a role in the annual distribution of runoff. The importance of runoff in the economy and agriculture is great, especially for eastern Georgia, where the Iori River plays an important role. For the annual distribution of runoff, we took actual data on the costs at the Lelovani station (1964-1994). The time of the beginning of the spring flood and the peak of the period were outlined on the cost fluctuation graph. We developed methods for determining costs. The annual distribution of the Iori River runoff for 1964-1994 was recorded, as well as the percentages of water abundance (1976) and water scarcity (1968). All this is important for the sustainable development of the country's water supply.

Годовое распределение стока связано со многими факторами. Климатические условия отличаются от всех природных процессов. В частности, годовое распределение осадков и температуры воздуха. Самое главное, что следует учитывать, — это размер и конфигурация бассейна. Антропогенные факторы также играют роль в годовом распределении стока. Значение стока в экономике и сельском хозяйстве велико, особенно для Восточной Грузии, где протекает р. Иори играет важную роль. Для внутригодового распределения стока были взяты фактические данные по стоку со станции Леловани (1964-1994 гг.). График колебаний стока показывает начало весеннего половодья и время его пика. Нами разработаны методы определения затрат. Было зафиксировано годовое распределение стока реки Иори за 1964–1994 годы, а также процентное соотношение водности (1976 год) и водности (1968 год). Все это важно для устойчивого развития водоснабжения страны.